Próby wodzów - Leopold Ungeheuer

Wcielone ZŁOTKO

Wczoraj afaratka zapytała o książki i to sprowokowało mnie do przeczytania "Próby wodzów", którą wcześniej przeglądałem tylko wybiórczo. Wystarczyło że przeczytałem wstęp i późnej trzeba było już skończyć.
Ale do rzeczy, poniżej przeklejam wstęp do książki. Zerknijcie na porównanie organizacja/ruch. Jak dla mnie pokazuje przyczyny niepowodzeń na wielu frontach.
Jakby ktoś chciał całość niech da znać.

Dodane:
A właśnie, przy czytaniu trzeba wziąć pod uwagę że pierwsze wydanie było w 1935 r. i książka swoje lata już ma.

Wstęp Wstęp Wstęp Wstęp Wstęp

Ruch ma prężność i zdolność rozwijania się wewnętrznego i ekspando-
wania* na zewnątrz, jeżeli jego hasła są mocne i ciągle żywotne, posiada
dzielnych wodzów, rozporządza konkretnymi metodami i środkami do re-
alizowania głoszonych haseł, skupia jednostki aktywne, zapalne i wytrwałe,
ma zapewniony stały dopływ nowych członków.

Warunki te pozostają ze sobą w ścisłej zależności, co też jest powodem,
że jeżeli tu i ówdzie Ruch się załamie – nie można go wówczas podtrzymać
doraźnymi pociągnięciami. Tam, gdzie choćby jeden z tych warunków nie
dopisuje, następuje kolejne odpadanie innych – Ruch słabnie. Na przy-
kład: brak wodzów pociąga za sobą niejasne podawanie haseł, wypaczanie
metod i środków działania, które znowu pociągają za sobą wykruszanie się
z Ruchu jednostek aktywnych i wartościowych, a zarazem zatamowują do-
pływ nowych jednostek, nie wykazując w praktyce swej atrakcyjności. Po-
dobnie, jeżeli braknie w Ruchu metody i środków, harcerze nie mają spo-
sobów osiągania podawanych haseł, realizowania ich, tracą wiarę w nie,
wodzowie pozbawieni są możliwości ujęcia inicjatywy jednostek, tworzy
się zamęt, szukanie sposobów na własną rękę, nierzadko dochodzi się do
haseł sprzecznych z harcerskimi ideami, ruch się zatraca, uciekają aktyw-
niejsze jednostki. Jeżeli gromada jako organizacja się trzyma, to napływa-
ją do niej jednostki niedołężne, słabsze, mniej wartościowe, pozwalające
narzucić sobie organizację, a nie zaznać Ruchu.

Ruch i organizacja muszą się wziąć za ręce, aby stworzyć żywą, moc-
ną, a zarazem zwartą całość. Przerost organizacji zabija Ruch. Gdzie nie
ma Ruchu, tam traci sens organizacja. Przerost Ruchu, wybujanie ponad
siły organizacji rozbija ją, czyniąc Ruch nieuchwytnym, mało zwartym.
Organizacja jest znacznie łatwiejsza do stworzenia niż ruch, dlatego
gdy ruch słabnie z jakiegokolwiek powodu, odruchowo prawie chcemy
* ekspandować – rozszerzać się, rozprzestrzeniać (red.).
go ratować, usprawniając jeszcze bardziej organizację. Odruch ten zupeł-
nie niewłaściwy i tym niebezpieczniejszy, że pozornie sprawę poprawia,
życie harcerskie wzmaga. Na przykład z powodu braku zastępowych słab-
nie życie w zastępach. Drużynowy bierze wszystko w swoje ręce, prowa-
dzi życie całą gromadą, udoskonala agendy drużyny, urządza imprezy,
wycieczki, ćwiczenia tej gromady itp. Włożywszy w tę pracę ogromną
ilość sił i czasu, może uzyskać pozory życia harcerskiego, z daleka wi-
dziana drużyna wygląda na bardzo ruchliwą, sprawną, zgraną, efektowną.
Ale będą to tylko pozory ruchu, wynik dobrej organizacji, efekt wysiłku
jednostki, nie będzie to zbiorowym tworem wszystkich – nie będzie ru-
chem – bo brakło wodzów i systemu.

Pozory te są tak złudne, dając chwilowo pewien efekt, że pozwalają się
wprowadzić w błąd niejednemu harcmistrzowi 1 . Zaryzykuję twierdzenie,
że wiele gromad harcerskich i ich wodzów jest na tej błędnej drodze.
Harcmistrz świadom istoty Ruchu harcerskiego ma możność szybkie-
go wyczucia kierunku, pobudzenia życia, nadania mu mocy, prężności,
sprawności. Wzmacniając poszczególne czynniki Ruchu wymienione na
początku, musi zdobyć się na taki wpływ na te czynniki, aby przy ich
pomocy opanować całość życia gromady, stery Ruchu skupić w swoim
ręku.

Zagadnienia te sprowadzają się zatem do wyrobienia starszyzny (harc-
mistrzów i wodzów), która byłaby w stanie władać nie tylko organizacją,
ale przede wszystkim tymi pięcioma czynnikami Ruchu.
Praca niniejsza ma za zadanie wykazać w poszczególnych gawędach
istotę Ruchu Harcerskiego.

Snajper

Czytałem i polecam.